Βραχνάδα – Βράγχος της φωνής

Όλοι γνωρίζουμε ότι η φωνή παράγεται με τις κινήσεις των φωνητικών χορδών, που βρίσκονται στον λάρυγγα. Οι κινήσεις αυτές γίνονται με μικρούς μύες, που παίρνουν εντολές από το άνω και κάτω λαρυγγικό νεύρο. Έτσι οι φυσιολογικές φωνητικές χορδές έχουν τη δυνατότητα να πάλλονται 80-800 φορές το δευτερόλεπτο και για να λειτουργούν σωστά χρειάζονται ξεχωριστή φροντίδα. Το πιο συχνό σύμπτωμα από παθήσεις των φωνητικών χορδών είναι η βραχνάδα.

Οι πιο συνηθισμένες παθήσεις των φωνητικών χορδών που προκαλούν βραχνάδα είναι:

Οζίδια

Λέγονται και κάλοι. Δημιουργούνται από την κακή χρησιμοποίηση της φωνής και ανησυχούν ιδιαίτερα τους τραγουδιστές. Δεν προκαλούν πάντα συμπτώματα. Μερικοί διάσημοι και επιτυχημένοι τραγουδιστές έχουν οζίδια χωρίς να χρειάζονται θεραπεία. Τις περισσότερες φορές όμως επηρεάζουν τη φωνή, ιδίως αν είναι μεγάλα και χρειάζονται φωνοθεραπεία ή εγχείρηση.

Πολύποδες

Συνήθως είναι ένας ή δύο. Είναι καλοήθεις όγκοι και αν δεν υποχωρήσουν με φωνοθεραπεία και κορτιζόνη, αφαιρούνται με εγχείρηση.

Πολυποειδής εκφύλιση

Η φωνητική χορδή πρήζεται και γίνεται όλη σαν πολύποδας. Πιο συχνά εμφανίζεται στους λαϊκούς τραγουδιστές, στους εκφωνητές αθλητικών συναντήσεων, στους δικηγόρους και σχεδόν πάντα σχετίζεται με την κατάχρηση καπνού. Θεραπεύεται με εγχείρηση και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να μην αλλάξει η χροιά της φωνής του ασθενούς.

Φαρυγγολαρυγγική Παλινδρόμηση

Η παλινδρόμηση υγρών του στομάχου στον φάρυγγα και τον λάρυγγα προκαλεί χρονία λαρυγγίτιδα. Τα πιο τυπικά συμπτώματα είναι βραχνάδα ιδίως το πρωί, δυσοσμία στόματος ή πικρή γεύση το πρωί, αίσθημα κόμπου στον λαιμό, επιθυμία καθαρισμού του λαιμού και ίσως ερεθιστικός βήχας. Θεραπεύεται με σωστή διατροφή και φάρμακα.

Λαρυγγίτιδα

Είναι η φλεγμονή του λάρυγγα. Η οξεία λαρυγγίτιδα προκαλείται από μικρόβια ή ιούς και θεραπεύεται με φάρμακα και ανάπαυση της φωνής. Η χρονία λαρυγγίτιδα προκαλείται από κακή χρησιμοποίηση της φωνής, κάπνισμα, αλλεργίες, ανεπαρκή λήψη υγρών, παραμονή σε ξηρή ατμόσφαιρα, αναπνοή με το στόμα και από τη λήψη φαρμάκων όπως τα αντιϊσταμινικά. Θεραπεύεται με απαλλαγή από το αίτιο που την προκαλεί και με φάρμακα.

Ενδοκρινολογικές Διαταραχές

Τα προβλήματα από τους ενδοκρινείς αδένες απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, διότι επιδρούν στα υγρά των φωνητικών χορδών μεταβάλλοντας τον όγκο και το σχήμα τους. Αυτό προκαλεί άμεση αλλαγή στη φωνή. Ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί βραχνάδα, εύκολη κόπωση φωνής και μείωση του εύρους της. Η αλλαγή του επιπέδου των ανδρογόνων και των οιστρογόνων επηρεάζει άμεσα τη φωνή. Η γυναικεία φωνή επηρεάζεται από την περίοδο, την εγκυμοσύνη και τη χρήση αντισυλληπτικών. Μερικές φορές οι γυναικολόγοι συνιστούν στις ηθοποιούς και τραγουδίστριες διουρητικά για την απαλλαγή από την κατακράτηση υγρών πριν την περίοδο. Δυστυχώς όχι μόνο δεν βοηθούν τις φωνητικές χορδές, αλλά επί πλέον αφυδατώνουν τον βλεννογόνο τους.

Τα αναβολικά επίσης, εκτός των άλλων βλαβερών επιδράσεων στον οργανισμό, αλλάζουν έντονα τη φωνή

Προχωρημένη ηλικία

Με την πάροδο του χρόνου δημιουργούνται φυσιολογικές αλλαγές στον μηχανισμό παραγωγής της φωνής. Μειώνεται η δύναμη των μυών της κοιλιάς, τα πνευμόνια χάνουν την ελαστικότητά τους, ο βλεννογόνος των φωνητικών χορδών ατροφεί, η βλέννη του λάρυγγα αλλάζει χαρακτήρα και οι μύες του λάρυγγα χάνουν τον όγκο και τον τόνο τους. Το ορμονικό περιβάλλον επίσης αλλάζει. Τα αποτελέσματα της ηλικίας είναι περισσότερο εμφανή στη γυναικεία φωνή. Αντίθετα, καλοί άνδρες τραγουδιστές μπορούν να επεκτείνουν την καριέρα τους και στην ηλικία των εβδομήντα.
Η χορήγηση οιστρογόνων βοηθάει τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αλλά πρέπει να δίνονται με σύμφωνη γνώμη και του γυναικολόγου.
Τα ανδρογόνα αντίθετα δεν βοηθούν τους άνδρες, διότι προκαλούν αστάθεια στη φωνή τους και απότομη αλλαγή στη χροιά όπως συμβαίνει στην εφηβεία.

Κατάχρηση ουσιών και φαρμάκων

• Κάπνισμα
  Οι βλαβερές επιδράσεις του καπνίσματος στον βλεννογόνο των φωνητικών χορδών είναι αναμφισβήτητες. Όποιος ενδιαφέρεται για την υγεία της φωνής του πρέπει να μην καπνίζει. Το κάπνισμα προκαλεί υπεραιμία, ελαφρό πρήξιμο και γενικευμένη φλεγμονή του φωνητικού αγωγού από τον καπνό και τη θερμότητα.
• Κοκαΐνη
  Η χρήση κοκαΐνης ερεθίζει τον ρινικό βλεννογόνο, κάνει μεγάλη αγγειοσύσπαση, επηρεάζει το κέντρο των αισθήσεων και έτσι προκαλεί μείωση του ελέγχου της φωνής και τάση τραυματισμού των φωνητικών χορδών.
• Οινόπνευμα
  Η κατάχρηση οινοπνεύματος μειώνει τις ικανότητες των φωνητικών χορδών. Η χρήση μικρών ποσοτήτων, όπως 1 ποτήρι κρασί στη διάρκεια των γευμάτων, είναι θεμιτή. Η λήψη κρασιού, ιδίως λευκού, από καλλιτέχνες πριν την παράσταση, καλό είναι να αποφεύγεται. Το κρασί θεωρείται ότι μειώνει τις εκκρίσεις στον λάρυγγα και ξηραίνει τις φωνητικές χορδές.
• Βιταμίνη C
  Οι μεγάλες δόσεις βιταμίνης C, που μερικοί άνθρωποι παίρνουν για πρόληψη φλεγμονών έχουν ελαφρές διουρητικές ιδιότητες και μπορεί να κάνουν ξηροφωνία.
• Φάρμακα
  Οι ορμόνες, τα διουρητικά και τα αντιϊσταμινικά έχουν άμεση επίδραση στις φωνητικές χορδές. Η ασπιρίνη, τα αντιφλεγμονώδη και μερικά ψυχοτρόπα και καρδιολογικά φάρμακα επηρεάζουν τις φωνητικές χορδές.

Ψυχολογικοί παράγοντες

Η ανθρώπινη φωνή είναι έντονα ευαίσθητος μεταφορέας συναισθημάτων. Όποιος χρησιμοποιεί τη φωνή του για επαγγελματικούς λόγους πρέπει να μάθει να ελέγχει τις επιδράσεις του άγχους και των άλλων στρεσογόνων συναισθημάτων στη φωνή του. Το άγχος της παράστασης, της εκφώνησης, της ομιλίας, είναι το πιο συχνό πρόβλημα, που περιορίζει την απόδοση των φωνητικών χορδών. Η ανασφάλεια και η καταπίεση από γονείς, παραγωγούς, δασκάλους και άλλους παράγοντες μπορεί να προκαλέσει σημαντική φωνητική δυσλειτουργία.

Όγκοι

Οι καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι των φωνητικών χορδών προκαλούν επαναλαμβανόμενη ή μόνιμη βραχνάδα. Η θεραπεία τους γίνεται με εγχείρηση και φάρμακα. Αν η διάγνωση γίνει νωρίς, η θεραπεία είναι πλήρης. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο όποιος έχει βραχνάδα, που δεν περνάει σε 15 ημέρες, να εξετάζεται οπωσδήποτε με ενδοσκόπηση.

Αν χρειάζεται εγχείρηση για οποιαδήποτε πάθηση των φωνητικών χορδών, αυτή πρέπει να γίνει με τη μέθοδο της φωνομικροχειρουργικης από εξειδικευμένο Ωτορινολαρυγγολόγο, για να έχει τα καλύτερα φωνητικά αποτελέσματα.