Αιθουσαία Νευρωνίτιδα

Εισαγωγή

Η αιθουσαία νευρίτιδα, γνωστή και με το όνομα αιθουσαία νευρωνίτιδα, πιστεύεται ότι προκαλείται από φλεγμονή του αιθουσαίου τμήματος του όγδοου κρανιακού νεύρου και κλασικά εμφανίζεται με ίλιγγο, ναυτία και ανισορροπία βάδισης. Πιστεύεται ότι σχετίζεται με προηγούμενη ή συνοδευτική ιογενή λοίμωξη. Θεωρείται μια καλοήθης, αυτοπεριοριζόμενη πάθηση που συνήθως διαρκεί αρκετές ημέρες, αλλά μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες έως μήνες για να υποχωρήσουν πλήρως όλα τα αιθουσαία συμπτώματα. Η αιθουσαία νευρίτιδα είναι μια κλινική διάγνωση και είναι καθήκον του ΩΡΛ` να διαφοροποιήσει αυτήν την καλοήθη αυτοπεριοριζόμενη ασθένεια από άλλες κεντρικές αιτίες, όπως τα εγκεφαλοαγγειακά σύνδρομα, τα οποία μπορεί να έχουν παρόμοιο ιστορικό και ευρήματα φυσικής εξέτασης. Ο βασικός άξονας στην ιατρική θεραπεία για την αιθουσαία νευρίτιδα είναι γενικά υποστηρικτικός, που συχνά αποτελείται από αντιεμετικά, αντιισταμινικά και βενζοδιαζεπίνες. Η αιθουσαία αποκατάσταση θα πρέπει να ξεκινήσει μόλις τεθούν υπό έλεγχο οι αρχικές κρίσεις ναυτίας και εμέτου.

Επιδημιολογία

Τα δεδομένα λείπουν σχετικά με τη συχνότητα εμφάνισης της οξείας αιθουσαίας νευρίτιδας, αλλά είναι γνωστό ότι είναι η τρίτη συχνότερη αιτία περιφερικού ιλίγγου μετά το BPPV και τη νόσο Meniere. Οι εκτιμήσεις είναι ότι η οξεία αιθουσαία νευρίτιδα ή λαβυρινθίτιδα διαγιγνώσκεται στο 6% των ασθενών που παρουσιάζουν στα τμήματα επειγόντων περιστατικών στις ΗΠΑ το παράπονο για ζάλη. Αυτή η στατιστική είναι πιθανώς μια υποεκπροσώπηση της πραγματικής επίπτωσής της, καθώς ένα άλλο 22% των ασθενών που παραπονούνται για ζάλη παίρνουν εξιτήριο χωρίς κάτι πιο συγκεκριμένο από «ζάλη» ή «ίλιγγο». Ένα μέρος αυτών των μη ειδικών διαγνώσεων πιθανώς περιλαμβάνει πραγματικές περιπτώσεις οξείας αιθουσαίας νευρίτιδας. Δεν έχει προτίμηση φύλου και συνήθως επηρεάζει όσους βρίσκονται στη μέση ηλικία.

Η παθοφυσιολογία

Η αιθουσαία βλάβη φαίνεται να έχει μια προτίμηση για το ανώτερο τμήμα του αιθουσαίου λαβύρινθου (που παρέχεται από την άνω διαίρεση του αιθουσαίου νεύρου) έναντι της κάτω όψης του αιθουσαίου λαβυρίνθου (που παρέχεται από το κάτω τμήμα του αιθουσαίου νεύρου). Ο υποκείμενος μηχανισμός είναι ασαφής, αλλά αυτό το φαινόμενο μπορεί να εξηγηθεί από τις ανατομικές διαφορές μεταξύ των δύο αιθουσαίων διαιρέσεων.

Ιστορία και Φυσική

Η τυπική εκδήλωση της αιθουσαίας νευρίτιδας είναι συνήθως με την οξεία έναρξη των παρακάτω:

• Ίλιγγος,
• ναυτία,
• έμετος,
• προβλήματα ισορροπίας.

Τα συμπτώματα στην αιθουσαία νευρίτιδα είναι τυπικά σταθερά. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται με την κίνηση του κεφαλιού αλλά δεν προκαλούνται. Τα συμπτώματα αναπτύσσονται γενικά σε αρκετές ώρες, κορυφώνονται μέσα στις πρώτες 24 έως 48 ώρες και συνήθως διαρκούν αρκετές ημέρες πριν υποχωρήσουν χωρίς παρέμβαση. Οι ασθενείς πιθανότατα θα παρατηρήσουν μια προηγούμενη ή ταυτόχρονη ιογενή ασθένεια, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η έλλειψη αυτού του ιστορικού δεν αποκλείει τη νόσο καθώς αναφέρεται ότι απουσιάζει έως και στο 50% των ασθενών.

Άλλα συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, συνήθως απουσιάζουν. Είναι ζωτικής σημασίας να ρωτήσετε τον ασθενή σχετικά με τα συνοδευτικά συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν κεντρικές διαταραχές του ιλίγγου, όπως οπτικές αλλαγές, σωματοαισθητικές αλλαγές, αδυναμία, δυσαρθρία, ασυντονισμό ή αδυναμία βάδισης. Εάν υπάρχει κάποιο από αυτά, πρέπει να διευρυνθεί η διαφορά σε κεντρικές αιτίες του ιλίγγου. Όταν υπάρχει το πρόσθετο σύμπτωμα της μονόπλευρης απώλειας ακοής, αυτό μετατοπίζει τη διάγνωση προς τη λαβυρινθίτιδα. Όταν προσπαθείτε να διαφοροποιήσετε αυτή τη σχετική αλλαγή ακοής από τη νόσο Meniere, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η νόσος Meniere εμφανίζεται επίσης με αιθουσαία και ακουστική δυσλειτουργία.

Φυσική Εξέταση

Ο ΩΡΛ σας πρέπει να αναζητήσει ενδείξεις που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν μια κεντρική αιτία ιλίγγου, γεγονός που δικαιολογεί μια πιο ενδελεχή αξιολόγηση. Τα κεντρικά αίτια του ιλίγγου είναι συνήθως συνεχή συμπτώματα μαζί με αστάθεια του κορμού, ασταθές βάδισμα, δυσαρθρία και άλλα εστιακά νευρολογικά συμπτώματα. Τα συμπτώματα που είναι επεισοδιακής φύσης υποδεικνύουν τις πιο κοινές άλλες περιφερικές αιτίες όπως το BPPV και η νόσος του Meniere. Άλλα ευρήματα που συνάδουν με τα περιφερικά αίτια του ιλίγγου, όπως η αιθουσαία νευρίτιδα, περιλαμβάνουν μια αρνητική εξέταση HINTs. Η εξέταση HINTS αποτελείται από τρία συστατικά: Έχει βρεθεί ότι έχει υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα (100% και 96%) για τη διάκριση του περιφερικού από τον κεντρικό ίλιγγο σε ασθενείς που παρουσιάζουν οξύ αιθουσαίο σύνδρομο όταν εκτελείται σωστά από τον έμπειρο κλινικό ιατρό.

Άλλα νευρολογικά σημεία και συμπτώματα: δυσαρθρία, δυσφαγία, πτώση του προσώπου, δυσμετρία, κινητική αδυναμία, αισθητηριακή απώλεια και μη φυσιολογικά αντανακλαστικά τυπικά απουσιάζουν.

Θεραπεία / Διαχείριση

Η θεραπεία της αιθουσαίας νευρίτιδας συνήθως συνίσταται σε οξεία συμπτωματική θεραπεία με φάρμακα όπως αντιεμετικά (προμεθαζίνη, μετοκλοπραμίδη), αντιισταμινικά (διφαινυδραμίνη, μεκλιζίνη) και βενζοδιαζεπίνες (διαζεπάμη, λοραζεπάμη). Μετά την οξεία φάση, άλλες θεραπείες, όπως η αιθουσαία αποκατάσταση, αποτελούν συχνά συστάσεις. Η χρήση των παραπάνω αντιεμετικών, αντιισταμινικών και βενζοδιαζεπινών θα πρέπει να χρησιμοποιείται για όχι περισσότερο από τρεις ημέρες περίπου, καθώς αυτά τα φάρμακα μπορεί να καθυστερήσουν την κεντρική αντιστάθμιση και να οδηγήσουν σε χρόνια προβλήματα και υποτροπιάζοντα ίλιγγο.

Στο παρελθόν, η χρήση κορτικοστεροειδών ήταν μια θεραπευτική επιλογή, αλλά η αποτελεσματικότητά τους παραμένει αμφιλεγόμενη.

Η υπόθεση της ιικής αιτιολογίας έχει οδηγήσει στο θεωρητικό όφελος από τα αντιιικά φάρμακα. Ωστόσο, η χρήση της βαλακυκλοβίρης είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με ένα γλυκοκορτικοειδές δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματική.

Πρόγνωση

Η φυσική εξέλιξη αυτής της ασθένειας είναι απλή, με πλήρη επίλυση στις περισσότερες περιπτώσεις. Ορισμένοι μπορεί να έχουν ατελή λύση και με μια μελέτη που δείχνει το 15% με επίμονα συμπτώματα σε ένα χρόνο. Η υποτροπή της αιθουσαίας νευρίτιδας είναι σπάνια, με μελέτες που έχουν δείξει την υποτροπή της μόνο στο 2 έως 11% των ασθενών.

Επιπλοκές

Δύο σημαντικές επιπλοκές που σχετίζονται με την αιθουσαία νευρίτιδα είναι ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης (BPPV) και η επίμονη ορθοστατική-αντιληπτική ζάλη (PPPD), ένας σχετικά νέος όρος. Η έρευνα έχει βρει ότι το 10 -15% των ασθενών με αιθουσαία νευρίτιδα θα αναπτύξουν BPPV στο προσβεβλημένο αυτί μέσα σε λίγες εβδομάδες. Το PPPD είναι ένα νέο διαγνωστικό σύνδρομο μη περιστρεφόμενου ιλίγγου και αστάθειας, το οποίο συνδυάζει σημαντικά χαρακτηριστικά χρόνιας υποκειμενικής ζάλης, φοβικού ιλίγγου στάσης και άλλων σχετικών διαταραχών. Μια μελέτη βρήκε PPPD στο 25% των ασθενών που παρακολουθήθηκαν 3 έως 12 μήνες μετά από οξείες ή επεισοδιακές διαταραχές του αιθουσαίου συστήματος.